Glenohumerale gewrichtsklachten
Onder glenohumerale gewrichtsklachten vallen schouderklachten waarbij het schoudergewricht (het gewricht tussen bovenarm en schouderblad) zelf afwijkingen vertoont, hierbij kan gedacht worden aan afwijkingen aan het gewrichtskapsel en/of gewrichtskraakbeen. De twee meest voorkomende glenohumerale gewrichtsklachten zijn: frozen shoulder en schouderartrose.
Bij een frozen shoulder is er een ontsteking van het gewrichtskapsel dat daardoor stijver wordt. Dit zorgt voor een beperkte bewegingsuitslag van de schouder en pijn. Ongeveer 2-5% van de bevolking krijgt er last van en er zijn bepaalde factoren die kans op het krijgen van deze aandoening doen verhogen: langdurig niet gebruiken van de arm, een eerdere schouderblessure, diabetes, schildklierproblemen, hart- en longaandoeningen.
Er worden twee types frozen shoulder onderscheiden. Bij een primair frozen shoulder treden de klachten op zonder duidelijke oorzaak (spontaan). Bij een secundair frozen shoulder is er een aanwijsbare oorzaak (bijvoorbeeld één van bovenstaande factoren).
De klachten ontwikkelen zich meestal tussen het 40e en 60e levensjaar en meer bij vrouwen dan bij mannen. De klachten ontstaan geleidelijk en doorlopen 3 fases.
Fase 1: “Freezing fase” (verstijvende fase) Deze fase duurt 2 tot 9 maanden. De Pijn neemt langzaam toe en de beweeglijkheid af. Vaak is ook de nachtrust verstoord door de hevige pijn waardoor de patiënt erg vermoeid raakt.
Fase 2:‘Frozen fase’ (bevroren fase) Deze fase duurt 4 tot 9 maanden. De pijn neemt geleidelijk af, maar de stijfheid blijft aanwezig. Pijn is er alleen bij eindstandige bewegingen.
Fase 3: ‘Thawing fase’ (ontdooiende fase) Deze fase duurt van 12 maanden tot 2 jaar. De pijn zal langzaam verdwijnen, en de bewegingsvrijheid zal terugkeren tot (bijna) normaal niveau.
Ongeveer één op de twintig mensen met een frozen shoulder houdt ook na de laatste fase langere tijd een pijnlijke en stijve schouder.
Bij schouderartrose van het schoudergewricht gaat de kwaliteit van het kraakbeen achteruit. Op de uiteinden van de botten die het schoudergewricht vormen zit een laagje kraakbeen. Dat kraakbeen is normaal heel glad, zodat uw gemakkelijk kan buigen, draaien of strekken. Bij artrose wordt dit kraakbeen dunner en zachter. Dit proces voltrekt zich langzaam en geeft in toenemende mate pijn en stijfheid van het schoudergewricht. Dit wordt ook wel slijtage van de schouder genoemd, maar eigenlijk hoort artrose bij het normale verouderingsproces van het lichaam. Vrijwel iedereen boven de 60 heeft wel een vorm van artrose in een of meer gewrichten, gelukkig vaak zonder klachten. Hoe artrose ontstaat, is niet precies bekend
Wel weten we dat artrose vaker voorkomt:
- bij vrouwen
- vanaf 45 jaar
- bij overgewicht
- bij mensen met artrose in andere gewrichten
- bij mensen die eerder een botbreuk hebben gehad
Soms ontstaat artrose:
- na jaren van activiteiten die zwaar zijn voor de gewrichten
- nadat een gewricht bij een ongeluk is beschadigd
- of na een andere ziekte van de gewrichten zoals bij reumatoïde artritis
Frozen shoulder
De pijn kan zeurend zijn of stekend. De pijn zit aan de buitenkant van de schouder en vaak in de bovenarm. Het is de hele tijd aanwezig, of af en toe, vooral ‘s nachts. Bewegen van de arm doet pijn in meerdere richtingen. Ook als een ander de arm beweegt, doet het pijn, Activiteiten als aan- en uitkleden, iets uit een hoge kast pakken en autorijden zijn pijnlijk. De beweeglijkheid van de schouder is afgenomen in meerdere richtingen.
Schouderartrose
Schouderartrose begint vaak met stijfheid en/of pijn tijdens beweging, maar deze klachten kunnen na verloop van tijd verminderen. Als u uw schouder extra belast, bijvoorbeeld door het tillen van zware voorwerpen of langdurige activiteit, kunt u pijn ervaren.
Startpijn kan optreden in de ochtend en soms ook 's nachts, vooral wanneer u op uw schouder ligt. Mogelijk ervaart u ook schurende of krakende sensaties tijdens het bewegen van uw schouder.
De symptomen van schouderartrose kunnen variëren, met periodes van verhoogde klachten gevolgd door periodes van verminderde klachten.
Vaak gaat schouderartrose gepaard met een beperkte bewegingsvrijheid van de schouder. In gevallen van ernstige artrose kan er ook sprake zijn van verminderde kracht, bijvoorbeeld bij het zijwaarts optillen van uw arm.
De behandeling van een frozen shoulder is complex en een verkeerde aanpak kan het genezingsproces vertragen of klachten verergeren. Meestal lost een frozen shoulder vanzelf op, maar pijnmanagement en fysiotherapie kunnen ondersteunen. De behandeling varieert afhankelijk van de fase van de aandoening, maar doorgaans wordt aanbevolen om actief te blijven en de arm en schouder binnen de pijngrens te bewegen.
In de eerste fase kan pijnbestrijding helpen, meestal met ontstekingsremmende medicatie zoals ibuprofen of naproxen, en soms met injecties van corticosteroïden.
Fysiotherapie richt zich in deze fase op het begrijpen van de aandoening, pijnvermindering en het optimaliseren van bewegingsvrijheid. Het is essentieel om bewegingen te doen die geen intense pijn veroorzaken en binnen de pijngrens blijven. Dit geldt ook voor de tweede fase, waarin de pijn afneemt maar de stijfheid aanhoudt. In de derde fase wordt de bewegingsvrijheid geleidelijk vergroot met een thuisoefenprogramma, inclusief mobilisatie, rekken en spierversterkende oefeningen. Meetinstrumenten worden gebruikt om de voortgang te volgen en motivatie te behouden.
Behandeling schouderartrose. Verlies van kraakbeen is niet terug te draaien. Wel is het mogelijk om het kraakbeen zo gezond mogelijk te houden door regelmatig gedoseerd te bewegen. Kraakbeen bestaat voor 80 procent uit water en de rest uit overwegend eiwitten, suikers en zout. Bij bewegen wordt het kraakbeen belast. Onder druk komt er vocht uit en als de druk weg is, zuigt het kraakbeen dit vocht weer op. Dat ‘pompen’ zorgt voor schokdemping en helpt om het kraakbeen gezond te houden. Bewegen is dus heel goed voor kraakbeen. Ook beschermt bewegen de (aangetaste) gewrichten door de spieren om het gewricht soepel en sterk te houden. Fysiotherapie kan u helpen bij uitleg over artrose en een oefen/beweegprogramma die passen bij uw situatie, wensen, doelen en mogelijkheden. Is de pijn een tijd erger dan kan uw huisarts u helpen door u medicijnen voort te schrijven. Een operatie is bijna nooit nodig bij schouderartrose. Een operatie kan helpen als u het gewricht nog maar moeilijk kunt bewegen of wanneer ‘s nachts veel pijn blijft houden. Soms wordt er gekozen om het gewricht te vervangen door kunstgewricht (schouderprothese).
Bij Hofmans van Benthum is ons schouderteam gespecialiseerd in schouderklachten. Bij de behandeling geven we inzicht in uw klacht en mogelijkheden hoe u zelf de klachten positief kunt beïnvloeden. We leren u oefeningen hoe uw schouder belastbaarder wordt, pijn verminderd en beter kan bewegen. Oefentherapie is een erg belangrijk onderdeel van de behandeling. Met regelmatig oefeningen doen heeft u zelf veel invloed op de klacht. Oefentherapie kan gecombineerd worden met andere therapievormen, zoals: advies leefstijl en houdings- en bewegingsgedrag, manuele therapie, ontspanningsoefeningen, shockwave therapie, vliegwieltraining en taping. Tot slot is het belangrijk om aandacht te besteden aan hoe u deze klacht in de toekomst kunt voorkomen.
De specialisten bij Hofmans van Benthum op het gebied van schouderklachten zijn:
Bij de meeste schouderklachten heeft u geen verwijzing nodig van een huisarts of specialist. U kunt zich direct bij ons melden. De behandeling valt buiten het basispakket, maar wordt wel vergoed vanuit uw aanvullende verzekering, indien u daarover beschikt. Bent u niet aanvullend verzekerd voor fysiotherapie, dan krijgt u een nota per post gestuurd die u zelf moet betalen. De kosten kunt u vinden bij onze tarieven.
Bij sommige indicaties is er toch een verwijzing nodig van huisarts of specialist, voorbeelden hiervan zijn een frozen shoulder of een recentelijke schouderoperatie. Uw schouderfysiotherapeut zal dit dan aangeven. U heeft dan recht op onbeperkt fysiotherapie gedurende één jaar. Wel is het zo dat u de eerste twintig behandelingen zelf moet betalen, maar als u over een aanvullende verzekering beschikt, dan worden deze twintig behandelingen daaruit vergoed.
Behandeling / Specialisatie
Schouderklachten kunnen door alle fysiotherapeuten behandeld worden. In sommige gevallen is het zinvol dat er een schouderspecialist naar kijkt. Deze schouderspecialist is gespecialiseerd in het behandelen van alle schouderklachten.
De schouderspecialisten van Hofmans van Benthum zijn aangesloten bij het Schouder Centrum Nijmegen (SCN).